दावा: टाइम्स फॅक्ट चेकच्या एका वाचकाने आम्हाला व्हॉट्स अॅप क्रमांक ८५२७००१४३३वर एक व्हिडिओ पाठवला. या व्हिडिओत काही मुस्लिम रेल्वे स्थानकावर तोडफोड करताना दिसत आहे. व्हिडिओत हाही दावा करण्यात आला आहे की, तोडफोड करणारे बांगलादेशी निर्वासित असून कोलकाता रेल्वे स्थानकांची त्यांनी तोडफोड केली आहे. त्याशिवाय, या व्हिडिओसोबत एक इशारादेखील देण्यात आला आहे. जर, निर्वासितांना भारताची नागरिकता दिल्यास अशाप्रकारचा हिंसाचार दररोज पाहावा लागणार आहे. आम्हाला वाचकाने व्हिडिओबाबतची सत्यता नेमकी काय आहे, याची विचारणा केली. सत्य काय आहे? हा व्हिडिओ बांगलादेशमधील असून जवळपास चार वर्ष जुना आहे. जानेवारी २०१६ मध्ये मदरसातील विद्यार्थ्यांच्या एका समूहाने बांगलादेश छात्र लीग, मदरसा विद्यार्थी आणि स्थानिक व्यापाऱ्यांमध्ये झालेल्या संघर्षात एका विद्यार्थ्याचा मृत्यू झाला होता. त्याच्या निषेधार्थ ब्राह्मणबारिया जिल्ह्यात हिंसाचार केला होता. हा व्हिडिओ त्यावेळचा आहे. पडताळणी कशी केली? व्हिडिओत ०.४१ सेकंदावर बंगाली भाषेतील एक बोर्ड दिसत आहे. बंगाली भाषा अवगत असणाऱ्या सहकाऱ्याकडून आम्हाला समजले की या स्थानकाचे नाव ব্রাহ্মণবাড়িয়া (ब्राह्मणबारिया) असे आहे. त्यानंतर आम्ही गुगलवर ব্রাহ্মণবাড়িয়া station clash की वर्ड्सने सर्च केले. आम्हाला मध्ये १४ जानेवारी २०१६ रोजी प्रकाशित झालेली बातमी दिसली. या बातमीतील फोटो हा त्या व्हिडिओतील दृष्याशी मिळतंजुळतं आहे. मदरशातील विद्यार्थ्यांनी आंदोलनादरम्यान दिवसभर हिंसाचार माजवला होता. या बातमीच्या मदतीने आम्ही गुगल सर्चमध्ये टाइम फिल्टरला १० ते २० जानेवारी २०१६ दरम्यान कस्टमाइज केले. आम्हाला युट्युबवर १५ जानेवारी २०१६ अपलोड करण्यात आलेला व्हिडिओ मिळाला. व्हिडिओ ‘B-Baria Bangladesh Bramon Baria’ या शीर्षकाने शेअर करण्यात आला होता. सध्या व्हायरल होणारा व्हिडिओ हा याच व्हिडिओचा एक भाग आहे. निष्कर्ष: टाइम्स फॅक्ट चेकनुसार, व्हॉट्स अॅपवर व्हायरल होणारा व्हिडिओ हा कोलकातामधील नसून बांगलादेशी निर्वासितांनी केलेला हिंसाचार असल्याच्या खोट्या दाव्यासह सोशल मीडियावर शेअर करण्यात येत आहे.
