वॉशिंग्टन: करोनाच्या संकटाशी दोन हात करत असताना जगभरातील अनेक देशांमध्ये करोनाची लस विकसित करण्याचे प्रयत्न सुरू आहेत. करोनाच्या संसर्गाला अटकाव करण्यासाठी लस प्रभावी ठरण्याची शक्यता असून काही लशींची अंतिम टप्प्यातील चाचणी सुरू आहे. मात्र, करोनाच्या संसर्गाला अटकाव करण्यासाठी लशीचा एकच डोस पुरेसा ठरणार नसल्याची चर्चा आहे. सध्या काही लशींची चाचणी सुरू आहे. या चाचणीत ऑक्सफर्ड-एस्ट्राजेनेका, मॉडर्ना, नोवावॅक्स आणि सनोफी आदींच्या चाचण्या सुरू आहेत. या कंपन्यांच्या चाचण्यांमध्ये स्वयंसेवकांना किमान डोस देण्यात आले आहेत. 'सीएनएन'ने दिलेल्या वृत्तानुसार, अमेरिकन सरकारने देशातील मोठ्या सहा फार्मा कंपन्यांना लस उत्पादनाची जवाबदारी दिली आहे. मॉडर्ना, पीफाइजरकडून सध्या तिसऱ्या टप्प्यातील चाचणी सुरू आहे. या चाचणीत सहभागी झालेल्या ३० हजार स्वयंसेवकांना लशीचे दोन डोस देण्यात आले आहेत. मॉडर्नानुसार त्यांना २८ दिवसानंतर दुसरा डोस देण्याची आवश्यकता भासली. तर, पीफाइजर कंपनीने २१ दिवसानंतर लशीचा दुसरा डोस दिला. वाचा: ऑक्सफर्ड विद्यापीठाने विकसित केलेली लस उत्पादित करत असलेल्या एस्ट्राजेनका कंपनीनेदेखील तिसऱ्या टप्प्यातील चाचणी सुरू केली आहे. त्यांच्या चाचणीत सहभागी असलेल्या स्वयंसेवकांना २८ दिवसांत दुसऱ्यांदा डोस द्यावा लागला. पहिल्या व दुसऱ्या टप्प्यातही स्वयंसेवकांना दोनदा लस टोचण्यात आली. नोवावॅक्स आणि जॉन्सन अॅण्ड जॉन्सनने यांनी सांगितले की, फक्त काही मोजक्याच स्वयंसेवकांना एकच डोस पुरेसा झाला. मात्र, बहुतांशी लोकांना दोन डोस द्यावे लागले. कांजण्या, हेपेटाइट्स-A या आजारांवरही लशीचे दोन डोस द्यावे लागत असल्याकडे कंपन्यांनी लक्ष वेधले. वाचा: फार्मा कंपन्यांवर दबाव वृत्तानुसार, अमेरिकन फार्मा कंपन्यांवर मोठा दबाव आहे. या कंपन्यांना लवकरात लवकर ६०० दशलक्ष लशीच्या डोसचे उत्पादन करून वितरण करायचे आहे. लोकांना दोन डोससाठी राजी करावे लागणार आहे. त्याशिवाय काही ठिकाणी लसविरोधी मोहीम सुरू झाली आहे. भारत आणि इतर मोठी लोकसंख्या असलेल्या देशांमध्ये परिस्थिती आणखी चिंताजनक होणार असल्याची भीती व्यक्त केली जात आहे. प्रत्येक व्यक्तीसाठी किमान दोन डोस प्रमाणे भारतासाठी २६० कोटी डोसची आवश्यकता भासणार आहे. वाचा: लस उपलब्ध झाल्यानंतर २८ अथवा २१ दिवसांच्या अंतराने दोन मोठे लशीकरण कार्यक्रम राबवावे लागणार आहे. त्यासाठी वितरण साखळी, उत्पादन आदी बाबी सरकारसाठी आव्हानात्मक असणार आहे. करोना प्रतिबंधक लशीकरण मोहीम ही जगातील सर्वात मोठी आणि आव्हानात्मक मोहीम असणार असल्याचे वाँडरबिल्ट विद्यापीठाच्या प्राध्यापक कॅली मूर यांनी सांगितले. अमेरिकेने २००९ मध्ये तापासाठी १६१ दशलक्ष लस दिली होती. त्यासाठी काही महिन्यांचा कालावधी लागला होता.
