वॉशिंग्टन: करोना संसर्गाच्या थैमानात जगातील जुनी लोकशाही असलेल्या अमेरिकेत तीन नोव्हेंबर रोजी राष्ट्राध्यक्षपदाच्या निवडणुकीसाठी मतदान होणार आहे. यंदाची निवडणूक अतिशय अटीतटीची होणार असल्याचा अंदाज आहे. अमेरिकेचे राष्ट्राध्यक्ष डोनाल्ड ट्रम्प दुसऱ्यांदा राष्ट्राध्यक्षपदाच्या निवडणुकीच्या रिंगणात असून डेमोक्रॅटीक पक्षाचे उमेदवार जो बायडन यांचे आव्हान आहे. बायडन हे बराक ओबामा राष्ट्राध्यक्ष असताना उपराष्ट्रपती होते. निवडणूक प्रचारात करोनाचा संसर्ग, वर्णद्वेष, अर्थव्यवस्था, परराष्ट्र धोरण आदी मुद्दे ठळकपणे समोर आले होते. तीन नोव्हेंबर रोजी होणार काय? अमेरिकेच्या राज्यघटनेनुसार, नोव्हेंबर महिन्याच्या पहिल्या सोमवारनंतर येणाऱ्या मंगळवारी राष्ट्राध्यक्षपदाची निवडणूक घेण्यात येते. अमेरिकेत स्थानिक वेळेनुसार सकाळी ६ ते रात्री ९ वाजेपर्यंत मतदान होणार आहे. मतदारांना या वेळे दरम्यान पोलिंग बूथवर जाऊन मतदान करता येणार आहे. रात्री नऊ नंतर मतदानाची प्रक्रिया थांबवण्यात येणार आहे. त्यानंतर कोणत्याही स्वरुपात मतदान करता येणार नाही. वाचा: यावर्षीच्या निवडणुकीत वेगळे काय? यंदाच्या निवडणुकीत प्रत्यक्ष मतदानाच्या दिवसाआधीच विक्रमी मतदान झाले आहे. Early Ballots Votesनुसार, पोस्टल, ई-मेलद्वारे आतापर्यंत जवळपास ९ कोटी मतदारांनी आपला मतदानाचा हक्क बजावला आहे. मागील २०१६ मध्ये झालेल्या निवडणुकीपेक्षा ही संख्या जवळपास ६५ टक्के अधिक आहे. करोनाच्या संसर्गामुळे यंदा अनेकांनी Early Ballots Votesद्वारे मतदान केले असल्याचे म्हटले जात आहे. वाचा: तीन नोव्हेंबर रोजीच निकाल? अमेरिकेत मतदानानंतर तातडीने एक्झिट पोल येण्यास सुरुवात होते. यामध्ये बऱ्यापैकी कल स्पष्ट झालेला असतो. मात्र, यंदाचे चित्र वेगळे असून नऊ कोटी मते ही पोस्टल मते आहेत. त्यामुळे कल समोर येण्यास अधिक वेळ लागू शकतो. मतदान संपल्यानंतर काही राज्यांमध्ये निवडणूक निकाल जाहीर होऊ शकतात. वाचा: अमेरिकेतील निवडणूक पद्धतीनुसार, प्रत्येक राज्यात निकालाच्या वेगवेगळ्या तारख्या निश्चित करण्यात आल्या आहेत. मात्र, सर्वच राज्यांना ८ डिसेंबरपर्यंत कोणत्याही परिस्थितीत मतमोजणी करणे अनिवार्य आहे. त्यामुळे नोव्हेंबर महिन्यात आलेला पोलचा कल आणि प्रत्यक्ष निकाल यामध्ये फरक असू शकतो. मतमोजणीनंतर इलेक्टर्स १४ डिसेंबर रोजी राष्ट्राध्यक्षांच्या निवडीची औपचारिकता पूर्ण करतील. वाचा: अमेरिकेच्या राष्ट्राध्यक्षाची निवड नेमकी कोण करतो? अमेरिकेच्या निवडणुकीत ज्या उमेदवाराला बहुमत मिळेल तोच विजयी होईल, याची खात्री नसते. राष्ट्राध्यक्षपदाचे उमेदवार इलेक्टोरल कॉलेज मतदान आपल्या बाजूने जिंकण्याचा प्रयत्न करतात. इलेक्टोरल कॉलेजची संख्या ही प्रत्येक राज्याच्या लोकसंख्येनुसार ठरवण्यात आली आहे. इलेक्टोरल कॉलेजची एकूण संख्या ५३८ असते. या निवडणुकीत विजयी होण्यासाठी उमेदवाराला २७० अथवा अधिक मते मिळवावी लागतात. म्हणेच ज्यावेळी नागरीक मतदान करतात त्यावेळी ते आपल्या राज्याचा प्रतिनिधी निवडतात. थेट राष्ट्राध्यक्षपदाच्या उमेदवाराला मतदान करत नाहीत.
